Tortuguero: lagune Madre de Dios

We nemen de bus terug van Cahuita naar Limon, om daar over te stappen op de bus naar Bataan. Die blijkt vanaf een ander busstation te vertrekken, maar gelukkig op loopafstand en makkelijk te vinden. Ook deze bus blijkt verrassend comfortabel en vertrekt binnen een half uur. Dat loopt dus aardig gesmeerd. Onze trip naar Tortuguero is niet via de gebruikelijke routes. Je kunt in dit waterrijke gebied in het noordoosten van Costa Rica, in het noorden grenzend aan Nigaragua, alleen met de boot komen (of met een klein vliegtuigje). Je kunt dan in de boot stappen in Moin, aan de kust iets ten noorden van Limon; die boottocht duurt ca. 4 uur. Ik heb dit eerder gedaan met Annelies, en dat was best lang, temeer daar het vooral regende onderweg. En je kunt ook via het westen komen; de meeste toeristen doen dit met een georganiseerde tour uit San Jose. Dat heb ik met Thea gedaan in 1995, dat is een kortere boottrip. Maar nu dus anders. Clemens, een Nederlandse wetenschapper die al vele jaren aan de UNA werkt, had ons geattendeerd op deze mogelijkheid. We logeren deze nacht bij Julio Knight, die met zijn gezin woont aan de laguna Madre de Dios, gelegen halverwege de vaarroute Moin-Tortuguero (het plaatsje dan), aan de zuidelijke rand van het Tortuguero national park. De dichtstbijzijnde plaats is Bataan. Als we daar uit de bus stappen, staat taxichauffer Alfredo, ons al op te wachten. Hij brengt ons in een half uurtje naar de plek waar Julio ons met de boot komt ophalen. De boottocht duurt ook ongeveer een half uur, waarbij hij ons onderweg nog op wat vogels wijst. Dan leggen we aan bij zijn plek, bestaande uit het huis waar hij woont met zijn vrouw Maritza en drie kinderen, een bar/restaurant, en twee eenvoudige cabinas. We begrijpen dat hij niet zoveel klandizie heeft. Er komen de laatste tijd weinig boten met toeristen langs vanuit Moin, die aan zouden kunnen leggen voor een hapje of drankje.  In de korte tijd dat wij er zijn in elk geval geen eentje. Ook heeft hij niet vaak toeristen die overnachten. Terwijl het echt een mooie plek is, zeker als je wat buiten de gebaande toeristische paden wilt gaan. Julio is geboren en getogen aan dit water (zijn ouders wonen schuin aan de overkant) en kent het als zijn broekzak. Hij kent Clemens en zijn collega Louisa al jaren: als toxicologen doen zijn onderzoek in dit gebied naar vervuiling (o.m. door gebruik van pesticiden op de bananenplantages), en hij helpt hen daarbij. Het moet wel een apart leven zijn hier.  De jongste dochter gaat naar de enige lagere school die in dit gebied is gelegen. Een schooltje met 9 kinderen en 1 leerkracht. De tweeling van 17 gaan naar de middelbare school in Bataan. Elke dag met de boot heen en weer, nog zeker een half uur lopen, en dan nog met de bus. Dan is er nog de oudste zoon Michael, die we niet ontmoeten, want hij werkt in het reservaat aan de overkant van de rivier. Is ondermeer belast met het bewaken van het strand, tegen stropers van schildpadden en hun eieren. Tortuguero is de plek om reuzeschildpadden te zien, die in deze periode beginnen te komen om hun eieren op het strand te leggen. Het is echter nog net iets te vroeg in het seizoen, dus als we in de avond het strand op gaan, zien we geen schildpadden. 
Wat we wel hebben gezien, zijn de drie dolfijnen die nu al bijna een maand rondzwemmen in de rivier Pacuare en de lagune. Vanwege de lage waterstand (het is al heel lang droog hier, terwijl dit gebied bekend staat om zijn grote regenval), en de nauwe doorgang naar de zee is er niet meer. Dat kan natuurlijk niet goed blijven gaan, ze hebben zout water nodig. Op de ochtend van ons vertrek, komen dan ook een viertal wetenschappers van de UNA langs om de situatie te bezien en te bedenken wat ze moeten en kunnen doen. Met Julio en zijn dochtertje maken we eind van de middag en de volgende ochtend nog een boottocht. Daarbij zien we vogels, apen, een kaaiman, de ogen van een krokodil vlak boven water, en - niet in de boot, maar op het land, de kleine rode kikkertjes. 
En dan is het alweer tijd voor het afscheid van deze familie. Nog wat foto's en terug naar Bataan. Weer met een verrassend luxe bus (met airco zelfs), naar San Jose, een rit van drie uur. In Heredia hebben we het huis voor onszelf: iedereen is dit weekend op stap. s' Avonds eten bij de Chinees (veel, doggy bag mee) en verder wat lezen en uitrusten.